Cumhuriyet, bir halkın yeniden ayağa kalkma hikâyesidir. Her 29 Ekim’de o hikâyenin sesini yeniden duyarız. Bu hafta öğrencilerimizle, o sesi kelimelere dönüştüreceğiz. Özgürlüğü, cesareti ve umudu yazacağız.
🔵 İlkokul
Konu: Bir Bayrak Olsaydım…
Kendini bir Türk bayrağı olarak hayal et. Cumhuriyet Bayramı sabahı rüzgârla birlikte dalgalanıyorsun. Acaba nerede asılısın? Bir okulda mı, bir evin balkonunda mı, bir köprüde mi? Aşağıdaki insanlar nasıl görünüyor, hangi sesleri duyuyorsun, neler hissediyorsun?
Yazına şu cümleyle başla:
“Sabahın ilk ışıklarıyla birlikte rüzgâr beni nazikçe uyandırdı…”
İpucu:
Bir bayrakmışsın gibi konuş. Beş duyunu (görme, işitme, hissetme, koklama, dokunma) kullanarak sahneyi canlandır. Cumhuriyet Bayramı’nın coşkusunu duygularınla anlat.
Öğretmen Açıklamaları:
Amaç:
Öğrencilerin Cumhuriyet Bayramı’nı duyusal betimlemelerle anlatmaları, kişileştirme (insan özelliklerini nesneye aktarma) becerilerini geliştirmeleri.
Yöntem:
Öğrencilerden gözlerini kapatıp “bir bayrak olsalardı” ne hissedeceklerini hayal etmelerini isteyin.
İpuçları:
“Bayrağın bakış açısından ne görüyorsun?”, “Aşağıdaki insanlar ne yapıyor?”, “Rüzgâr nasıl hissettiriyor?” gibi sorularla öğrencilerin düşünmesini sağlayın.
🟢 Ortaokul
Konu: Bir Zaman Yolcusu Olsaydım – 29 Ekim 1923
Bir zaman makinesine bindin ve Cumhuriyet’in ilan edildiği güne gittin! Kalabalığın coşkusunu, bayrakların dalgalanışını, meclis binasından yükselen alkışları düşün. Atatürk balkona çıktığında neler hissediyorsun? O günü yaşadıktan sonra bugüne döndüğünde, Cumhuriyet senin için nasıl bir anlam kazanıyor?
Yazına şu cümleyle başlayabilirsin:
“Zaman makinesi beni 29 Ekim 1923 sabahına ışınladığında kalbim heyecandan yerinden fırlayacak gibiydi…”
İpucu:
Olayın içindeymiş gibi anlat. Duyularını kullanarak geçmişin atmosferini canlandır. Yazının sonunda geçmişle bugünü birbirine bağla: “O günü gördükten sonra Cumhuriyet artık benim için…” diye bitirebilirsin.
Öğretmen Açıklamaları:
Amaç:
Tarihsel empati kurmak, Cumhuriyet’in ilanı sahnesini duyusal ayrıntılarla anlatmak.
Yöntem:
Dersten önce 1923 yılına ait bir Meclis fotoğrafı veya kısa bir belgesel görüntüsü izletin.
“Bu kalabalığın içindeymiş gibi gözlerini kapat, ne duyuyorsun, ne görüyorsun?” etkinliğini yaptırın. Yazmadan önce öğrencilere kısa notlar aldırarak atmosferi planlamalarını sağlayın.
İpuçları:
Öğrencileri “Kalabalığın içinde kimler var?”, “Atatürk balkona çıktığında ortam nasıl değişiyor?” sorularıyla yönlendirin.
🟣 Lise
Konu: Cumhuriyetin Aynasında Bugün
Cumhuriyet 1923’te bir milletin yeniden doğuşuydu. Bugün bu aynaya baktığında ne görüyorsun? Hangi değerler hâlâ ışıl ışıl parlıyor, hangileri gölgede kalıyor?
İpucu:
Düşüncelerini örneklerle destekle. (eğitim hakkı, özgürlük, eşitlik, kadınların rolü, gençliğin sorumluluğu)
Geçmiş–bugün–gelecek bağlantısını kur. Sonunu “Biz bu aynaya nasıl bir yansıma bırakacağız?” sorusuyla bitirebilirsin.
Öğretmen Açıklamaları:
Amaç:
Öğrencilerin Cumhuriyet’in değerlerini kişisel ve toplumsal açıdan değerlendirmeleri, yansıtıcı düşünme becerilerini geliştirmeleri.
Yöntem:
Tahtaya “Cumhuriyet deyince aklıma gelen üç kelime…” yazın ve kelime bulutu oluşturun. (özgürlük, eşitlik, umut, adalet vb.) “Bu kelimelerin hangileri bugün de aynı anlamda güçlü?” sorusu üzerinden kısa bir tartışma başlatın.
İpuçları:
Öğrencileri duygu–düşünce dengesini korumaya ve kişisel seslerini bulmaya teşvik edin.
Aysun Yağcı